Mevzuat.com

TürkiyeOdalar ve Borsalar Birliğinden:

Kayıt Ücreti ile Yıllık Aidat ve Munzam AidatınTespiti ve

Ödenmesi Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak veTanımlar

Amaç

Madde 1 -BuYönetmeliğin amacı; oda ve borsalara kayıtlı üyelerin ödeyecekleri kayıt ücretive yıllık aidat miktarlarının dereceler üzerinden tarifelere göre tespiti ilekayıt ücreti, yıllık ve munzam aidatın ödenmesine ilişkin usul ve esaslarıdüzenlemektir.

Kapsam

Madde 2 -BuYönetmelik, oda ve borsalar ile bunlara kayıtlı üyeleri kapsar.

Dayanak

Madde 3 -BuYönetmelik, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğiile Odalar ve Borsalar Kanununun 24üncü, 25 inci ve 50 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 -Bu Yönetmeliktegeçen;

Kanun: 5174 sayılı Türkiye Odalar ve BorsalarBirliği ile Odalar ve Borsalar Kanununu,

Bakanlık:Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

Birlik:Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,

Oda:Ticaret ve sanayi odası, ticaret odası, sanayi odası ve deniz ticaret odasını,

Borsa:Ticaret borsasını,

Meclis:Oda ve borsa meclisini,

YönetimKurulu: Oda ve borsa yönetim kurulunu,

ifadeeder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kayıt Ücreti, Yıllık veMunzam Aidat

Kayıt Ücreti ve Yıllık Aidat

Madde 5 -Üyenin odaveya borsaya kaydı sırasında ödemekle zorunlu olduğu ücrete kayıt ücreti ve heryıl için ödeyeceği aidata da yıllık aidat denir. Üyeler oda veya borsaya kayıtsırasında kayıt ücreti ve her yıl için yıllık aidat ödemekle yükümlüdür.

Kayıtücreti ve yıllık aidat miktarları, bu Yönetmelikte gösterilen usullere görebelirlenecek dereceler üzerinden ve tarifelere göre tespit olunur.

Kayıtücreti ile yıllık aidat miktarı, onaltı yaşından büyükler için uygulanan aylıkasgari ücretin brüt tutarının yüzde onundan az, yarısından fazla olamaz.

Kayıtücretinin alındığı yıl için ayrıca yıllık aidat alınmaz. Ancak kaydı silinmeksuretiyle oda veya borsadan ayrılanların tekrar kaydedilmeleri halinde, aynıyıl içinde dahi olsa yeniden kayıt ücreti alınır.

Birdenfazla odaya kayıtlı bulunan üyeler, bu durumu belgelendirmek şartıyla kendileriiçin belirlenmiş bulunan kayıt ücreti ve yıllık aidat miktarlarının yarısıkadar ödeme yaparlar.

Şubelerekayıtlı olan üyeler, bu maddede belirlenen kayıt ücreti ve yıllık aidatınyarısı kadar ödeme yaparlar.

Munzam Aidat

Madde 6 -Odalarca heryıl için; gerçek kişi tacir ve sanayicilerin gelir vergisine ilişkinbeyannamelerinde gösterilen ticarî kazanç toplamı; tüzel kişi tacir vesanayicilerin ise ödeyecekleri kurumlar vergisine ilişkin beyannamelerindegösterilen ticarî bilanço kârı üzerinden binde beş oranında munzam aidat tahsilolunur.

Zarar edenüyeler, o yıl için munzam aidat ödemezler.

Çalışmaalanları içinde birden fazla şubesi bulunan üyelerin munzam aidatı, bütünşubelerden elde ettikleri gelir veya kurumlar vergisine matrah teşkil edenticarî kazanç veya ticarî bilanço kârı üzerinden hesaplanır.

Bütün buhallerde bir müessesenin şubeleri ve fabrikaları ile birlikte ödeyeceği munzamaidat, o yıl için belirlenmiş bulunan yıllık aidat tavanının yirmi katınıgeçemez.

Üyetarafından bilançonun verilmemesi ve vergi dairesinden de sağlanamamasıhalinde, yıllık aidat tavanının üç katından az olmamak üzere, bir önceki yılınmunzam aidatı geçici olarak aynen tahakkuk ettirilir.

Birdenfazla odaya kayıtlı bulunanların munzam aidatı, üye tarafından ilgili odalaraeşit olarak paylaştırılmak suretiyle yatırılır. Bu durumda üye, birden fazlaodaya üye olduğunu belgelemek zorundadır.

Şubelerekayıtlı üyeler, bu maddede belirlenen munzam aidatın yarısı kadar ödemeyaparlar.

Kayıt İşlemi

Madde 7 -Oda veborsalara kayıt zorunluluğu bulunanlar işe başladıkları tarihten itibaren biray içinde ilgili oda veya borsaya kaydolmak zorundadır.

Kayıt içinmüracaatlar doğrudan veya şubeler vasıtasıyla oda veya borsalara yapılır.Bunlardan mevzuat hükümlerine uygun görülenlerin üyeliğe kaydedilmesine yönetimkurulunca karar verilir. Kararda, ilgilinin derecesi, ödeyeceği yıllık aidat vealınacak kayıt ücreti belirtilir. Yönetim kurulu karar tarihi, kayıt tarihidir.

Yönetimkurulu bu konudaki yetkisini başkana, üyelerden birine veya birkaçına yahutgenel sekretere devredebilir.

Talepüzerine veya re'sen yapılan kayıtlar, yılın hangi ayında yapılırsa yapılsınkayıt ücreti tam olarak alınır ve tebellüğ tarihinden itibaren bir ay içindeödenir.

Oda veborsaya kaydı yapılan gerçek veya tüzel kişiye kaydının yapıldığı derhal tebliğolunur. Bu tebligatta, kayıt tarihi, kaydın hangi derece üzerinden yapıldığı vebu derecenin karşılığı olarak ödenecek kayıt ücreti ve yıllık aidat açıkçabelirtilir.

Ücret ve Aidatların Ödeme Zamanı

Madde 8 -Yıllık vemunzam aidat her yılın Haziran ve Ekim aylarında eşit iki taksitte ödenir. Yıliçinde kaydedilenlerin kayıt ücreti ile önceki yıldan itibaren geçerli olarakkaydedilmesi gerekenlerin kayıt ücretleri ve yıllık aidatları, durumunkendilerine tebliğ edilmesinden itibaren bir ay içinde ödenir.

Öncekiyıldan itibaren geçerli olarak kaydedilmesi gerekenlerin munzam aidatları ise,bu durumun kendilerine tebliğ edildiği yılın sonuna kadar ödenir.

Müstakilbilançosu yapılan kurum ve müessese şubeleri ile fabrikalarının munzam aidatı,şube veya fabrikanın bulunduğu yerin odasına ödenir.

Bir tüzelkişiliğin merkez, şube ve fabrikalarının değişik yerlerde olması, fakatbilançolarının merkezde tutulması halinde, munzam aidat merkez tarafındanmahalli odaya ödenir. Bu oda tahsil ettiği munzam aidatı diğer odalar arasında,izleyen takvim yılının ilk üç ayı içinde eşit olarak paylaştırır.

Tahsilat

Madde 9 -Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca aidat tahakkukları durdurulan odaya kayıtlıüyelerden Kanunda belirtilen süre içinde adres ve durumlarını bildirenler ileaidat borçlarının tamamını ödeyenlerin ve Kanunun 32 nci maddesi uyarınca aidattahakkukları durdurulan borsaya kayıtlı üyelerden Kanunda belirtilen süreiçinde adres ve durumlarını bildirenler ile borsaya tabi maddeler üzerinde alımsatım işleminde bulunduğu tespit edilen ve aidat borçlarının tamamınıödeyenlerin aidat tahakkukları hemen başlatılır ve aidat tahakkuklarınınbaşlatıldığı ay dahil olmak üzere o yılın sonuna kadar geçen süre için yıllıkve munzam aidat tahsil edilir. Aidatların hesaplanmasında, o yıl için üyedenalınması gereken yıllık ve munzam aidatın on iki aya bölünmesi suretiyle eldeedilen aylık tutar dikkate alınır.

Oda ve borsalardan kaydı silinen üyelerden, kaydınsilindiği ay dahil olmak üzere kaydın silindiği ana kadar geçen süre içinyıllık ve munzam aidat tahsil edilir. Aidatların hesaplanmasında, o yıl içinüyeden alınması gereken yıllık ve munzam aidatın on iki aya bölünmesi suretiyleelde edilen aylık tutar dikkate alınır.

Münfesih üyelerden, münfesih duruma girdiği yıl hariçyıllık ve munzam aidat tahsil edilmez.

Süresinde ödenmeyen kayıt ücreti, yıllık ve munzamaidata 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarıncagünlük gecikme zammı tahakkuk ettirilir.

Kayıt ücreti, yıllık ve munzam aidat ile bunlara aitkesinleşen gecikme zamlarına ilişkin olarak yönetim kurulunca verilen kararlarilâm hükmünde olup, icra dairelerince yerine getirilir.

Kayıt ücreti, yıllık ve munzam aidat ile bunlara aitkesinleşen gecikme zamlarının tahsil zamanaşımı süresi beş yıldır.

Aidatların Affıve Yeniden Yapılandırılması

Madde10 -Oda ve borsa meclisi, tahsili imkânsızlaşan alacakların takibindenvazgeçilmesine veya ölen, ticareti terk eden ve oda veya borsaya olan aidatborçlarını yangın, sel, deprem ve benzeri tabiî afetler gibi iradesi dışındameydana gelen mücbir sebeplerden dolayı ödeme güçlüğü içinde olan üyelerinaidat borçlarının ve gecikme zamlarının affına ve/veya yenidenyapılandırılmalarına karar verebilir.

İstisnai nitelikteki bu kararlar, aynı durumdaki tümüyeleri kapsayacak şekilde ve yılda bir defa olmak üzere alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tarifeler, Dereceler ve İtiraz

Tarifeler

Madde 11 -Tarifeler, buYönetmelikte gösterilen usullere göre belirlenecek dereceleri ve bu derecelerinkarşılığı olan kayıt ücreti ve yıllık aidat miktarlarını ihtiva eder.

Kayıt ücreti ve yıllık aidatmiktarları tek bir tarifede ayrı ayrı gösterilir. Bu tarifeler, her yıl bütçeile birlikte tespit olunur.

Şubelerde uygulanacak tarifeler buYönetmelik hükümlerine uygun olarak ayrıca tespit olunur.

Oda ve borsalar ile bunlara bağlışubelerde uygulanacak tarifeler, yönetim kurulunun teklifi ve meclisin onayıile yürürlüğe girer. Bunların uygulanmasından yönetim kurulu sorumludur.

Dereceler

Madde 12 -Oda ve borsalarderece sayısını kendi durumlarına göre tespit eder. Ancak, bu derecelerinsayısı beşten az yediden fazla olamaz.

Derecelerinüyelerin durumlarına uygun olarak tespiti zorunludur. Derecelerin tespitindeaşağıdaki esaslar göz önünde bulundurulur:

a)Sermaye veya özvarlık;

Üyeninsermayesi ticaret sicilinde tescil ve ilân edilmiş ise, bu sermaye veya firmabünyesindeki özvarlık miktarının toplamı esas alınır.

Sermayetescil edilmemiş ise, üyenin beyan ettiği sermaye veya özvarlık toplamı dikkatealınır ve gerektiğinde bu beyanın doğruluğu araştırılarak inceleme sonucundabulunacak miktar esas alınır.

Sermayesi tescil edilmiş üyelerin,sermayelerinde artış olmuş ise, oda ve borsalara bildirilen en son sermaye esasalınır.

b)İştigal konusu;

Birdenfazla iş ile fiilen iştigal eden üyenin, esas iştigal konusu dikkate alınır.

c)Yıllık Ciro;

Üyelertalep halinde yıllık cirolarını bildirmekle yükümlüdürler.

d)Yapılacak istihbarat sonucunda elde edilecek malumat;

Yukarıdasayılan esaslara göre derecelerin tespit edilememesi halinde, yapılacakinceleme sonucunda elde edilecek; firma veya şirketin yapısı, işyerinin mevkii,kirası, çalıştırılan personel sayısı, demirbaşları ile makine ve sairtesislerin mevcudu gibi bilgiler üyenin derecesinin tespitinde dikkate alınır.

Değişikliklerin Bildirilmesi ve ÜyelerinDurumlarının Takibi

Madde 13 -Oda ve borsalara kayıt zorunluluğu bulunanlar, durumlarında meydana gelen veTürk Ticaret Kanununa göre tescil ve ilânı gereken her türlü değişikliği,gerçekleşmesinden itibaren bir ay içinde, kayıtlı oldukları oda veya borsalarabildirmek zorundadır.

Odave borsalar üyelerinin durumlarını sürekli olarak takip eder ve araştırır. Üyelerindurumlarının takibi ve araştırılması her halükarda her yılın ocak ayı içindeyapılır. Bu hükmün gereğinin yerine getirilmesinden yönetim kurulu sorumludur.

Derece Değişikliği

Madde 14 -Oda ve borsalara kayıtlı üyelerin durumlarında meydana gelen değişikliklernedeniyle, gerekiyorsa yönetim kurulu kararıyla derece değişikliğinegidilebilir.

Derecedeğişikliğinde aşağıdaki esaslar göz önünde bulundurulur:

a)Üyenin sermayesinin, özvarlığının ve cirosunun arttığı veya eksildiği,

b)İş yapmaz veya yapamaz halinin ortadan kalktığı veya devam ettiği,

c)Munzam aidatının yükseldiği veya eksildiği,

d)Fabrika kapasitesinin arttığı veya düştüğü,

e)Yeni iştigal nevileri edindiği veya iştigal nevilerinin azaldığı,

f)Eskisine oranla daha fazla personel çalıştırdığı ve işyerinin daha büyütüldüğüveya işçi sayısının azaltıldığı ve işyeri kapasitesinin küçültüldüğü.

Derecedeğişikliğine ilişkin yönetim kurulu kararında değişikliğin gerekçesine açıkçayer verilir.

Derecesideğiştirilen üyeye, yeni derecesi ve bu derece karşılığında ödeyeceği yıllıkaidat miktarı bu Yönetmelikte belirtilen usullere göre zamanında tebliğ olunur.

Derecedeğişikliği, değişikliğe ilişkin yönetim kurulu kararını takip eden yılın başındanitibaren uygulanır.

İtiraz

Madde 15 -Oda ve borsaüyeleri;

a) Talepüzerine yapılan kayıtlarda, tespit olunan derecelere dair kararlara,

b) Resenyapılan kayıtlarda, kayda ve/veya derecelere ilişkin kararlara,

c) Derece değişikliğine ilişkin kararlara,

karşı tebellüğ tarihinden itibaren on gün içinde mecliseitiraz edebilir. Bu süre içerisinde itiraz edilmediği takdirde alınan kararlarkesinleşir.

İtiraz meclis tarafından karara bağlanıncaya kadar kayıtücreti ile yıllık aidatın ihtilaflı kısmı tahsil olunmaz.

Talep üzerine yapılan kayıtlarda, kayda itirazedilemez.

DÖRDÜNCÜBÖLÜM

ÇeşitliHükümler

BildirimHükümleri

Madde 16 -BuYönetmelik hükümlerine göre ilgililere yapılması gereken her türlü tebligatyazılı olarak ilgilinin bizzat kendisine veya iadeli taahhütlü mektup, kurye,personel veya noter aracılığıyla kayıtlı en son adresine yapılır.

Adresinde bulunamayanlar hakkında 7201 sayılı TebligatKanunu hükümleri uygulanır.

Kaldırılan Hükümler

Madde 17 -9/4/1982tarih 17659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ticaret ve Sanayi Odaları,Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret BorsalarıKayıt Ücreti ve Yıllık Aidat Tespit Usulleri Yönetmeliği yürürlüktenkaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 -1/6/2004 tarihinden itibaren bir yıl içinde il odasına veya borsasına bağlıolarak şubeye dönüşen oda ve borsalarda, üyelerin bu oda veya borsaya, oda veborsaların da Birliğe olan aidat borçları ve gecikme zamları silinir ve üyelerbeş yıl herhangi bir aidat ödemezler.

Geçici Madde 2 -Üyelerin oda ve borsalara, oda ve borsaların da Birliğe olan gecikmiş aidatborçlarının tamamının, 1/6/2004 tarihinden itibaren altı ay içinde ödenmesihalinde bu borçlara ait gecikme zamları silinir.

Geçici Madde 3 -Oda ve borsalar yönetim kurulu kararıyla üyelerinin derecelerini 30/11/2005tarihine kadar bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasına uygun halegetirirler.

Yürürlük

Madde 18 -BuYönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 19 -Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Odalar veBorsalar BirliğiBaşkanı yürütür.